Bildiğiniz gibi gıdalarda şeker yerine tatlandırıcılar kullanılabiliyor. Siklamat olarak bilinen E952 ‘de bu amaçla kullanılan gıda katkı maddesidir. Peki bu siklamat nedir, herhangi bir zararı var mıdır? Gelin E952 hakkında merak edilen tüm konuları detaylı olarak inceleyelim.

Siklamat Nedir?

Siklamat yapay bir tatlandırıcıdır. Kimyasal olarak, siklamat siklamik asit tuzlarından oluşur. Genellikle sodyum siklamat formundadır. Beyaz, kokusuz ve kristal yapıdadır. Suda çözünür ve kalorisi düşüktür.

Şekerden 30-50 kat daha fazla tatlıdır. Tatlılık derecesinin diğer tatlandırıcılara göre düşük sebebiyle kullanımı daha kısıtlıdır. Çünkü miktar olarak daha fazla kullanmak gerecek. Böylelikle maliyet artışı da söz konusu olacaktır. Ayrıca siklamat diğer tatlandırıcılarla (özellikle sakarin ile sinerjik ilişkisi var) birlikte kullanılabilmektedir.

Siklamat için belirlenmiş olan E Kodu E952’dir. E kodları Avrupa Birliği tarafından hazırlanmıştır ve her ülkede aynı gelir. E kodları konusunu şuradaki yazımda anlatmıştım. Dilerseniz okuyarak daha detaylı bilgi edinebilirsiniz.

Türk Gıda Kodeksi’ne göre, E952 yani siklamat için çeşitli gıda gruplarında izin verilen kullanım miktarları farklıdır. Gazlı-gazsız içecekler, unlu mamuller, tatlandırıcı tabletler, vb. alanlarda kullanımı vardır. Yaygın olarak meşrubat ürünlerinde kullanılır.

Siklamat Zararlı Mı?

Siklamatın potansiyel sağlık etkileri konusunda yapılan araştırmalar çelişkilidir ve tartışmalıdır. 1970 yılında kanserojen etkiye sahip olduğu gerekçesiyle FDA (ABD Gıda ve İlaç İdaresi) tarafından gıdalarda kullanımı yasaklanmıştır. Yasaklanma sebebi ise farelerin mesanelerinde kansere neden olmasıdır. Daha sonraki yıllarda siklamat kullanımının insan sağlığına zararı olmadığı belirtilmiş ve tekrardan gıdalarda kullanılmaya başlanmıştır. Fakat Amerika Birleşik Devletleri ve Güney Kore gibi ülkelerde kullanımı yasaktır.

JECFA’ya göre ise günlük alım miktarı (ADI) vücut ağırlığı başına 11 mg/kg olarak belirlenmiştir. EFSA (Avrupa Gıda Otoritesi)’ya göre de siklamat için ADI değeri 7 mg/kg vücut ağırlığıdır.

Kısaca siklamat nedir tanımlamak gerekirse gıda endüstrisinde yaygın olarak kullanılan bir tatlandırıcıdır diyebiliriz. Ancak potansiyel sağlık riskleri nedeniyle bazı ülkelerde yasaklanmış veya sınırlı kullanıma sahiptir. Herhangi bir gıda takviyesi gibi tüketiminde dikkatli olmak ve güvenilir kaynaklardan bilgi almak önemlidir.

Yapay bir tatlandırıcı olduğu unutulmamalı ve günlük beslenmemizde bu tür tatlandırıcıların yer aldığı gıdalara olabildiğince az yer vermeliyiz.

Tatlandırıcılar hakkında yazmış olduğum diğer yazılara da göz atmak isteyebilirsiniz:

 

Kaynaklar:

Altuğ T., Elmacı Y., Tatlandırıcılar (Ed. Tomris ALTUĞ), Gıda Katkı Maddeleri, Sidas Medya, İzmir, 2009, s. 201-223.

https://www.fda.gov/

https://en.wikipedia.org/wiki/Cyclamate

September 2006 Scandinavian Journal of Food & Nutrition 50(3):104-116

(DOI:10.1080/17482970600982719)

Etiketler:

, , , , , , ,

Yazar Hakkında

Selinay LAÇİNDAĞ

Merhabalar, ben Selinay LAÇİNDAĞ. Pamukkale Üniversitesi Gıda Mühendisliği bölümünden mezun oldum. Mezun olduktan sonra iki ayrı süt firmasının üretim bölümünde görev aldım. Sonrasında ise süt sektörüne yönelik starter kültür, antibiyotik test kitleri ithal eden Laktis Gıda'da çalıştım. Gıda Notları sitesiyle birlikte blog yazarlığına başladım ve şu an burasıyla birlikte birçok gıda firmasının blogunda yazılar yazıyorum. Blog yazarlığına başlamamdaki amaç bilinçli bir tüketici kitlesi oluşturmaya yardım etmekti. Hala bu amaç doğrultusunda yazıyorum. Umarım herkese faydalı olur.

Tüm İçerikleri Görüntüle