Gıdalarda renklendirici kullanımı oldukça yaygındır. Bu konuyla ilgili olarak daha önce yazmış olduğumuz yazımızı okuyabilirsiniz.
(https://www.gidanotlari.com/gidalarda-kullanilan-renklendiriciler/)
Bugünkü yazıda ise yapay olarak sınıflandırılan renklendiricilerden bahsetmek istiyorum. İsminden de anlaşılacağı gibi yapay olarak üretilen renk maddeleridir. Elde edilmelerinde genellikle kömür katranı kullanıldığı için ‘kömür katranı renklendiricileri’ olarak da adlandırılır. Yapay renklendiriciler, doğal renklendiricilere göre daha çok tercih edilmektedir. Bunun farklı sebepleri bulunabilir. Fiyat uygunluğu, yapay renklendiricilerin renk veriminin daha iyi olması gibi faktörler başta sayılabilir. Yapay renklendiriciler büyük oranda suda çözünürler. En yaygın kullanılan yapay renklendiriciler; tartrazin (E102), sunset yellow (E110), azorubin (E122), kinolin sarısı (E104), allura red (E129) olarak sayılabilir.
Alkolsüz içecekler, fırın ürünleri, dondurma, şekerleme ürünleri, sosis, salam gibi ürünlerde kullanımları yaygındır. Renk maddelerinin gıdalarda kullanımı her zaman için tartışma konusu olmuştur. Farklı ülkelerde farklı tür renklendiriciler için kısıtlamalar getirilmiş ve günlük kullanım miktarları belirlenmiştir. Türk Gıda Kodeksi’nde hangi üründe ne kadar renklendirici kullanımına izin verilmiştir bulabilirsiniz. (http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/06/20130630-4.htm)
Daha önceden de belirttiğim gibi yapay renklendiricilerin kullanımı hep tartışma konusu olmuştur. Oluşan genel kanı yasal limitlerin aşılmadan kullanılması ve tüketilmesi yönünde. Yapay renklendiricilerin günlük alım miktarları aşıldığında veya sık tüketimlerde çocuklarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite gibi sorunları arttırdığı gözlenmiştir. Bu konuda birçok kişiye görev düşmektedir. Öncelikle üreticiler ve tüketiciler renklendiriciler konusunda (kullanım miktarları, yasal limitleri, vs.) bilinçlendirilmelidir. Ve eğer yasal bir limit varsa bunun da denetlenmesi gerekmektedir. Bu konuda da devlet denetim görevini arttırmalı ve daha tarafsızca yapılmasını sağlamalıdır.
Kaynak1: Demirağ K., Uysal V., Renklendiriciler. (Ed. Tomris ALTUĞ).Gıda Katkı Maddeleri, Sidas Medya, İzmir, 2017, s.169-191.
Kaynak2: Büyükdere Y., Ayaz A., Gıdalarda Kullanılan Renklendiricilerin Sağlık Yönü: Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu, Beslenme Diyetetik Dergisi, 2016:44(2):169-177.
Kaynak3: Atlı B., Gıda Boyaları, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ, 2010.
Etiket okuyarak bunu sağlamak mümkündür 🙂