B12 vitamini diğer bir adıyla kobalamin, insan vücudu için hayati öneme sahiptir. Yapısında kobalt mineralini bulundurduğu için syanokobalamin de denir. Kobalamin, DNA sentezi ve nörolojik fonksiyonlar için önemli rol oynar. Ayrıca sinir dokusunun sağlığı için oldukça elzem bir vitamindir.
B12 vitamini suda eriyen ve depolanabilen bir vitamin çeşididir. İnsan vücudu tarafından ya hiç üretilememekte ya da yeterli miktarda üretilemedikleri için besinlerle dışarıdan alınmaları gerekir.
B12 vitamini kolon bakterileri tarafından üretilebilmesine rağmen emilimi gerçekleşmez. Çünkü B12 vitamini ince bağırsaklardan emilebilir ancak kolon bakterileri kalın bağırsakta bulunur. Bu sebeplerden dolayı kobalamin, besinlerden alınabilir.
Kobalamin, hayvansal dokularda proteinlere bağlı olarak bulunur. Vücutta kullanılabilmesi için intrinsik faktöre gereksinimleri vardır. İntrinsik faktör, midede salgılanan ve B12 vitamininin bağırsaktan emilmesine yardımcı olan bir glikoproteindir.
B12 Vitamini Hangi Gıdalarda Bulunur?
- Karaciğer
- Yürek
- Böbrek
- Et
- Süt
- Balık
- Yumurta
gibi hayvansal gıdalarda bolca bulunur. Bitkisel kaynaklı besinlerde bulunmadığı için vejetaryen kişilerde eksikliği görülebilen bir vitamin çeşididir.
B12 Vitaminin Görevleri
- B12 vitamini iki önemli enzimatik reaksiyonda görev alırlar. Bunlar; metiyonin sentaz reaksiyonu ve süksinilkoenzim A oluşumudur. Metiyonin sentaz reaksiyonunda görev alarak DNA sentezi için elzem olan metionin ve THF üretimini gerçekleştirir. Süksinilkoenzim A oluşumunda görev alarak yağları karbonhidrat metabolizmasına bağlar. Myelin kılıfın normal yapısında olması için oldukça gerekli bir reaksiyondur.
- Karbonhidrat, yağ ve protein metabolizması için gereklidir.
- Kan hücrelerinin yapımında görev alırlar.
- Sigara alışkanlığı olan bireylerin vücuduna giren siyanürü etkisiz hale getirirler.
- Enerji üretimini arttırmada etkilidirler.
B12 Eksikliği Nelere Yol Açar?
B12 vitamininin eksikliği mide tarafından intrinsik faktörün yeteri kadar yapılamadığı ve kobalamin açısından zengin olan hayvansal gıdaların yeterli miktarda tüketilemediği durumlarda görülür.
- Pernisiyöz anemi (kansızlık ) görülebilir.
- Sinir hücrelerinin myelin kılıfının bozulmasına sebep olur.
- Zihinsel fonksiyonların bozulmasına sebep olarak Alzheimer hastalığına yol açabilir.
- Depresyona sebep olabilir.
- Güçsüzlük, halsizliğe sebep olurlar.
- Denge kaybına neden olurlar.
- Kol ve bacaklarda uyuşma görülür.
- Duyu kaybı görülebilir.
- Odaklanma problemlerine ve hafıza gücünün zayıflamasına sebep olurlar.
KAYNAKLAR
- JCP 2017;15(2):30-36 Önemli Bir Halk Sağlığı Problemi: Vitamin B12 Eksikliği
- KALITSAL VİTAMİN B12 EKSİKLİKLERİ Zühre Kaya Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Pediatrik Hematoloji Bilim Dalı, Ankara
- DR. GÜL FATMA YARIM OMÜ VETERİNER FAKÜLTESİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI
- https://www.synlab.com.tr/fileadmin/standortseiten/synlab_tr/pdf/SYNLAB_VITAMIN_B12__KOBALAMIN_.pdf
- Klinik Tıp Aile Hekimliği Dergisi Cilt: 10 Sayı: 6 Kasım – Aralık 2018
- B12 Vitamini: Anemiden Vasküler Sorunlara… Rıdvan ALİ Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Hematoloji Bilim Dalı
Teşekkürler 🙂
Ben teşekkür ederim 🙂