Çay, neredeyse herkes tarafından bilinen ve sevilen bir içecektir. Bu içecek, Camellia sinensis L. (O) Kuntze bitkisinin yaprak ve tomurcuklarından üretilir. Çay deyince aklımıza ilk yeşil ve siyah çay gelir. Aslında çayın bilmediğimiz birçok çeşidi vardır. Bunlardan bazıları sarı çay, oolong çay, pu-erh çay ve beyaz çaydır. Aslına bakılırsa çaydaki bu çeşitlilik çayın işleme ve hasat yöntemlerinin farklılığından kaynaklanır. Bu yazımda sizlere antioksidan, anti mikrobiyal, anti kanserojen ve yaşlanmayı geciktirici gibi sağlığımız için oldukça önemli özelliklere sahip olan beyaz çay ve özelliklerinden bahsetmek istiyorum. Öncelikle ‘Beyaz çay nedir?’ sorusuna cevap vereyim.
Beyaz Çay Nedir?
Beyaz çay da diğer çaylar gibi Camellia sinensis L. (O) Kuntze bitkisinin yaprak ve tomurcuklarından üretilir. Beyaz çayın diğer çaylardan farkı, üretiminde sadece tomurcuklarının ve bazı çeşitlerinde de genç yapraklarının kullanılmasıdır. Bu çayın diğer bir farkı ise minimal prosesinden kaynaklanır. Biraz önce de bahsettiğimiz gibi beyaz çayın üretiminde çay sürgün ucunda tam açılmamış gümüşi renkli ve tüylü tepe tomurcukları kullanılır. Bu sebepten dolayı bu çaya beyaz çay adı verilmiştir.
Beyaz Çay Çeşitleri Nelerdir?
Üretiminin büyük bir bölümü Çin’in Fujian eyaletindeki çaylıklardan yapılmaktadır. Buna ek olarak Hindistan’ın Darjeeling bölgesinde de üretimi olmaktadır. Bu çayın toplamda beş çeşidi bulunmaktadır. Bunlar, Silver Needle (Bai Hao Yin Zhen), White Peony (Bai Mu Dan), Long Life Eyebrow (Shou Mei), Tribute Eyebrow (Gong Mei) ve Darjeeling White çaylarıdır. Bunlardan sadece Darjeeling White Çayı Hindistan’da üretilmektedir.
Silver Needle (Bai Hao Yin Zhen), Gümüş İğne
Gümüş iğne, sadece beyaz tüylerle kaplı üst tomurcuklardan elde edilir. Açık sarı renkli olan bu çay hoş bir aromaya ve tatlı bir tada sahiptir.
White Peony (Bai Mu Dan), Beyaz Şakayık
Gümüş iğneden daha düşük kaliteye sahip bir çay çeşididir. Bunun sebebi ise tüylerle kaplı tomurcuk oranının düşük olmasıdır. Bu çay kayısı renkli dem rengine sahiptir.
Tribute Eyebrow (Gong Mei)
Tribute Eyebrow, Xiao Bai klonunun yapraklarından üretilir. Bu çay diğer beyaz çaylara göre daha koyu bir dem rengine sahiptir.
Long Life Eyebrow (Shou Mei)
Long Life Eyebrow, gümüş iğne ve beyaz şakayık hasat edildikten sonra kalan yapraklardan üretilen bir çay çeşididir.
Darjeeling White (Darjeling Beyazı)
Erken yaz döneminin ikinci sürgününde açılmamış yaprak tomurcukları kullanılarak elde edilen bu çay hafif tatlı bir aromaya sahiptir.
KAYNAKLAR
- Salman S, Özdemir F. BeyazÇay: Üretimi, Bileşimi ve Sağlık Üzerine Etkileri. Akademik Gıda 2018; 16(2): 218-223.
- Jiang, H.Y. (2009). White Tea-Its Manufacture, Chemistry, and Health Effects. In: Tea and Tea Products: Chemistry and Health-Promoting Properties, Edited by F. Shahidi, USA, 17-30p.
- Mao, J.T. (2013). White Tea: The Plants, Processing, Manufacturing, and Potential Health Benefits. In: Tea in Health and Disease Prevention, Edited by V.R. Preedy, London, England, 33-40p.