İnsanoğlunun yaşamını sürdürebilmesi için gerekli olan temel taşlarından birisi beslenmedir. Bir ürünün insan gıdası olabilmesi için ise birtakım niteliklere sahip olması gerekir. Lezzetli olması, besin unsurları yönünden yeterli olması, iyi bir şekilde hazmedilmesi ve tatmin edici olması gereken özellikler arasındadır. Et, bu belirtilen özelliklerin hepsini karşılayan bir gıda maddesi olarak karşımıza çıkar. Bu yazımda, etin tanımı, etin önemi ve beslenmemizdeki yerinden bahsedeceğim.
Et Nedir?
Kasaplık hayvanların iskelet kasından elde edilen yenilebilir hayvansal dokular olarak tanımlanır. Üretimi kolay, lezzetli, açlık hissini gideren, iştah verici ve protein bakımından zengin bir gıdadır.
Etin Beslenmemizdeki Yeri
Et, beslenmemizde önemli bir yere sahip olan gıda maddesidir. Protein, yağ, vitamin ve mineraller bakımından zengindir. Yetişkin bir insan günde ortalama 70 g protein tüketmelidir. Bu proteinin en az yarısı hayvansal kaynaklı olmalıdır. Bir gıdanın içermiş olduğu besin maddesinin vücutta hazmedilebilmesi önemlidir. Her ne kadar besin maddelerince zengin olursa olsun, büyük bir kısmı hazmedilmiyorsa o gıdanın insan beslenmesi açısından önemi düşüktür. Ette, hazma olumsuz etki yapan ve bitkisel gıdalarda bulunan selüloz yoktur. Bu sebeple et hemen hemen tamamen hazmolan bir gıdadır. Etin tamamen hazmedilebilen bir gıda olması, diğer yiyeceklere oranla tokluk hissini daha uzun süre tutmaktadır. Özelliklerine bakacak olursak;
- İnsan organizması için gerekli olan 10 adet esansiyel amino asidi barındırır.
- Biyolojik değeri çok yüksek olan esansiyel yağ asitleri, etin yağında tam olarak bulunur.
- Yağlı etlerin, doymuş yağ ve kolesterol içerikleri yüksektir. Kolesterol yönünden zengin et kısımları, tavuk, büyük ve küçük baş hayvanların sakatatları ve hindilerin derileridir.
- Etlerde bulunan kolesterol miktarı 60-70 mg / 100 g arasındadır.
- İnsan vücudunda gerekli olan enzimler, bağışıklığı güçlendiren maddeler ve hormonlar et tarafından karşılanmaktadır.
- Demir emilimi yüksek gıdalar ile tüketilmesi, demirin vücuttaki kullanılabilirliğini yükseltir.
- Balık etleri, omega-3 yağ asitlerince zengindir.
- Kalsiyum harici tüm mineral maddeleri içerir.
Bütün bu özelliklere baktığımızda etin insan beslenmesindeki önemi oldukça fazladır. Dengeli beslenmenin vazgeçilmez besin kaynağıdır. Etin kalitesi açısından hayvanların yaşam faktörlerine ve işleme koşullarına dikkat edilmesi gerekir. Bütün bu işlemlerin sağlanmasıyla, uygun yöntemlerle pişirilip hazırlandığı zaman göze hoş gelen lezzetli bir hale gelmektedir.
KAYNAKLAR
Artık N., Poyrazoğlu E., Konar N., Halkman A., 2019. Gıda Bilimi ve Teknolojisi. Açık Öğretim Fakültesi Yayını No: 1307. Eskişehir: 163 – 164
2015, Ankara, Türkiye’ye Özgün Besin ve Beslenme Rehberi. Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü: 23
Kayaardı S., 2015. Et Teknolojisi Ders Notu.