Vanilya ve Vanilin Farkı Nedir?

Birçok kişi vanilin ile vanilyanın aynı şey olduğunu düşünmektedir. Oysaki her ikisi de birbirinden farklı ürünlerdir. Vanilin, kek, kurabiye ve tatlıların içerisine ilave ettiğimiz hemen hemen herkesin mutfağında bulunan bir malzemedir. Daha çok şekerli vanilin olarak mutfaklarımızda yerini alır.  Peki vanilya ve vanilin farkı nedir? Gelin hep birlikte hem vanilinin hem de vanilyanın ne olduğuna ve farklarının neler olduğuna bir bakalım.

Vanilya Nedir?

İlk olarak vanilya ile başlayalım. Vanilya, orkide bitkisinin mayalandırılıp kurutulmasıyla elde edilen bir baharattır. Nemli tropik iklimlerde yaygın olarak yetiştirilen vanilyanın anavatanı Meksika olarak bilinmektedir. Ayrıca Madagaskar, Endonezya ve Haiti ülkelerinde de doğal olarak yetiştirildiği görülmektedir. Vanilya bitkisinin özelliklerine baktığımızda ise meyveleri yassı, etli yaprakları olan ve 15-30 cm uzunluğunda bir yapısı vardır. Tadı acımsı ve kokusu oldukça özeldir. Yetiştirme koşulları oldukça zahmetli olan vanilya, üç yıl sonunda ürün vermeye başlar. 6-9 Ay içerisinde hasat edilip hasattan hemen sonra da kurutulmaktadır. Kurutma işlemi sayesinde vanilyanın tat ve aroması zenginleşir. Yiyecek, içecek, parfüm ve ilaç sektörlerinde yaygın kullanılan vanilya, Dünya’nın en pahalı ikinci baharatı olarak bilinmektedir. Vanilya hakkında kısa bir tanımlama yaptıktan sonra şimdi de vanilinin tanımına bakalım.

Vanilin Nedir?

Vanilin, doğal vanilya bitkisinden elde edilen aroma maddesidir. Vanilya içerisinde glikozit halde bulunmaktadır. 4-hidroksi-3-metoksibenzaldehid adıyla da bilinen vanilin, renksiz ve kristal haldedir. Erime noktası 82°C olup alkol, eter ve yağlarda çözünmektedir.

Doğal yollarla üretilmesinin haricinde yapay olarak da üretilmektedir. Endüstriyel hali şekerli vanilin olarak karşımıza çıkar. Şimdi de vanilya ve vanilin arasındaki farkları detaylı olarak inceleyelim.

Vanilya ve Vanilin Farkı Nedir?

Vanilin ve vanilya sanılanın aksine birbirinden farklı maddelerdir. Vanilya doğal bir ürün olmasının yanı sıra aroma yönünden zengindir. Vanilin ise bir kısmı doğal bir kısmı ise kimyasal yollar ile elde edilmektedir. Kısacası vanilin, vanilya içerisinde yer alan bir aroma maddesidir. Vanilya çubukları yaklaşık %2 oranında vanilin içerir. Şekerli vanilin olarak bilinen ürün ise lignin-sülfonik asit olarak adlandırılan sülfattan elde edilmektedir. Ayrıca ilave şeker içerir. Bunun yanı sıra besin değerleri bakımından da birbirinden farklı iki üründür. Vanilyanın besin değerleri (100 gram için);

• 288 kcal enerji,
• 12,65 g karbonhidrat,
• 0,06 mg protein,
• 0,06 g doymuş yağ,
• 148 mg potasyum,
• 12 mg magnezyum,
• 11 mg kalsiyum,
• 9 mg sodyum

şeklindedir. Bununla birlikte niasin, pantotenik asit, pridoksin, riboflavin, bakır ve demir içerir. Vanilinin ise enerji, protein ve sodyum yönünden besin değerleri miktarı vanilya ile aynıdır. Fakat vanilyadan farklı olarak 100 gram vanilin içerisinde;

• 12,65 g şeker,
• 0,06 g yağ,
• 0,01 g doymuş yağ,
• 2 mg potasyum

içeriğine sahiptir. Vanilyaya göre besin değeri oldukça düşük olup ilaveten şeker içeriğine sahiptir.

Sonuç olarak, üreticiler tarafından üretilen vanilin, vanilya aromasına benzetilmeye çalışılmaktadır. Her ne kadar koku ve nitelik açısından benzetebilseler de vanilyanın sahip olduğu saflık, yumuşaklık ve aroma derinliği vanilinde görülmemektedir.

Kaynakça

Deveci B., Deveci B., 2018. Vanilya ve Vanilin ile İlgili Bilgi Düzeyinin Belirlenmesi: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 6/Special issue3. 169-177.

Deveci, B., Türkmen, S., & Avcıkurt, C., 2016. Vanilya baharatı ve kullanım alanları üzerine bir araştırma. Journal of Human Sciences, 13(3), 5340-5350.