Birçok bitkinin sağlığa olan faydaları sebebiyle ilaç niyetine kullanılabildiğinden bahsetmiştim daha önce. Şimdi de oldukça geniş kullanım alanına sahip olan kekik bitkisi ve kekiğin faydaları neler ondan bahsedeceğim. İlk olarak kekiğin orijini hakkında kısaca bir bilgi edinelim.
Kekik Nedir?
Kekik Lamiaceae familyasına ait bir bitkidir. Türkiye’de Thymus, Origanum, Tymbra, Satureja ve Coridothymus olmak üzere beş türü bulunmaktadır. Bu türler arasında Origanum onites cinsi yaklaşık %80 oranında ihracat edilmektedir. Böylece İzmir kekiği olarak bilinen bu türün kekik ihracatında önemli yeri vardır. Ortalama 100 cm boyu bulanan İzmir kekiğinin uçucu yağ verimi ise %2-5 arasında değişir. Şimdi de ülkemizde yaygın olarak yetiştirilen kekiğin kullanım alanlarına bir bakalım.
Kekiğin Kullanım Alanları
Kekiğin, gıda sanayisi, organik tarım, tıp ve eczacılık sektörleri olmak üzere birçok kullanım alanı mevcuttur.
Gıda sanayinde genellikle baharat olarak kullanılmaktadır. Salata, çorba, sebze yemekleri, et, tavuk, çeşitli soslar, turşu, sosis, alkollü içecekler ve likör içerisine konulmaktadır. Ayrıca başta Van otlu peynir olmak üzere çeşitli peynir üretimlerinde de kullanıldığı bilinmektedir. Baharat olarak kullanılmasının yanı sıra çayı yapılarak tüketilmektedir. Hatta çayının sağlık açısından birçok faydası vardır. Bunların yanı sıra gıdaların raf ömrünü uzatmak için kullanıldığı görülmektedir. Besinlerin bozulmasını ve acılaşmasını önlemede büyük rolü vardır.
Kekiğin kurutulmuş yaprak ve çiçeklerinden uçucu yağı elde edilmektedir. Kekikten elde edilen uçucu yağ kullanımı oldukça yaygın ve sağlıklıdır.
Kekiğin Faydaları
Her derde deva olarak tabir edilen kekiğin faydaları neler maddeler halinde anlatalım şimdi de.
- Gastrit ve dispepsi gibi gastrointestinal rahatsızlıklara iyi geldiği söylenmektedir.
- Yapraklarından elde edilen kekik esansiyel yağı, bronşit ve öksürüğe iyi gelir.
- Ağız ve diş hijyeninde kullanılmaktadır.
- Kekik uçucu yağı, solunum yolu enfeksiyonlarına iyi gelir.
- İçerisinde bulunan antibakteriyel ve antifungal etki sayesinde yaraları iyileştirir. Aynı zamanda ağrı kesici olarakta kullanılmaktadır.
- Hazmı kolaylaştırır.
- Bağırsak kasılmalarını giderir.
- Hastalık yapıcı mikrop ve mantarları öldürür.
- Akne tedavisinde kullanılmaktadır.
Sonuç olarak, başta gıda sanayi olmak üzere birçok kullanım alanı bulunan kekiğin tüketimi oldukça önemlidir. Sağlamış olduğu faydalara da baktığımızda bazı yemeklere kekik ilave etmemizde hiçbir sakınca yoktur. Ayrıca yemeğin lezzetini de arttırır. Kekik suyu veya çayı tüketilerek mide problemlerimize çare olabilmektedir. Kekik konusunda dikkat edilmesi gereken bir husus vardır. O da kekiğin üretiminden tüketicilere pazarlamasına kadar olan ki her aşamada gerekli denetimlerin arttırılması gerekir. Böylece baharatlara sıklıkla yapılan taklit ve tağşişin önüne geçilmesi son derece önemlidir.
Kaynakça
Bozdemir Ç., 2019. Türkiye’de Yetişen Kekik Türleri, Ekonomik Önemi ve Kullanım Alanları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi Cilt 29, Sayı 3:583-594.
Hüsnü Can Başer K., 2006. Bir Sağlık Kaynağı Kekik.
http://www.turktob.org.tr/dergi/makaleler/dergi15/22-27.pdf