Son zamanlarda karbonhidrat içeren gıdalardan hızla uzaklaşma eğilimi var. Aslında önemli olan doğru karbonhidratı tüketebilmekte. Bunun içinde sizlere konuyla ilgili basit ve kompleks karbonhidrat terimlerinden bahsetmek istiyorum.
İlk olarak karbonhidrattan kısaca bahsedecek olursak, karbonhidratlar vücuda enerji sağlayan besin öğelerindendir. Günlük beslenmemizde önemli bir yere sahiptirler. Ayrıca karbonhidratların özelliklerini ve önemini anlattığım yazıya buradan ulaşabilirsiniz.
Sonra asıl konumuza dönelim. Karbonhidratlar yapılarına göre iki grupta toplanır: basit ve kompleks karbonhidrat. Bunlara basit şeker ve kompleks şeker de denilmektedir. Sınıflandırılmaları da aşağıdaki tablodaki gibidir:
Basit Şekerler | Kompleks Şekerler |
Monosakkaritler (glikoz, früktoz, galaktoz) | Polisakkaritler (nişasta, glikojen, diyet posası) |
Disakkaritler (sükroz, laktoz, maltoz) | |
Basit karbonhidratlar, hızlı bir şekilde sindirilir ve kana hızlı karışırlar. Bu yüzden kan şekerinde ani değişimler meydana getirirler. Glisemik indeks değerleri yüksektir. Bu tür karbonhidrat içeren gıdalara örnek olarak; şeker, bal, pekmez, reçel, pastalar verilebilir.
Kompleks karbonhidratlar ise daha yavaş sindirilir. Ve kan şekerini daha dengeli bir şekilde ayarlar. Daha uzun süre tok tutar. Örnek olarak ise; tahıllar, kuru baklagiller, sebzeler verilebilir.
Meyve ve sütte bulunan karbonhidratlar aslında basit şekerdir. Bunlar rafine edilmemiş basit şeker olarak tüketildiğinde basit şekerin yanında protein, lif, vitamin ve mineraller de vücuda alınır.
Basit şekerlerin sık ve fazla tüketimleri diş çürükleri, şişmanlık, kalp damar hastalıkları, diyabet gibi rahatsızlıklara yol açabilmektedir. Kısacası her zaman olduğu gibi her şeyi kararında tüketmek gerekir.