Ambalajlı bir gıda ürünü alırken nelere dikkat ediyorsunuz? Mesela sizin için ambalajın rengi mi niteliği mi önemli? Yoksa siz de ambalajlı gıdalara karşı ön yargılı olan kişilerden misiniz? Evet, sorulardan da anlaşılacağı üzere bugün Gıda Sohbetleri bölümünde gıda ambalaj konusundan bahsedeceğiz. Biz sorduk Gıda Mühendisi Hatice Hanım cevapladı. Umarım keyifle okursunuz.
Hatice Hanım merhabalar, öncelikle teşekkür ediyorum. Röportaj teklifini kabul ettiğiniz için. Biz sizinle yeni tanışıyoruz daha. Hakkınızda bazı şeyleri bende yeni yeni öğreniyorum. İsterseniz sorulara geçmeden önce bizlere kendinizden kısaca bahseder misiniz?
Merhabalar. Çok memnun oldum tanıştığıma. 1983 Konya doğumluyum. İlkokulu Konya’ya bağlı olan 20 hanelik bir mezrada okudum. İmkanlar kısıtlıydı ancak annem ve babamın desteği ile şehir merkezinde bir okulda orta ve liseyi okudum. Başarılı bir lise hayatı sonrası o dönem yüksek bir puanla Çukurova Üniversitesi Gıda Mühendisliği bölümünü kazandım. Yıl 2001 idi. Mezuniyet sonrası İstanbul’a yerleştim. Doğruluk Ezine peynirleri firmasında ilk iş deneyimim başlamış oldu. Sonrasında birçok farklı alanda çalıştıktan sonra İzmir’e yerleştim. Uzun yıllar karton ambalaj (oluklu mukavva) sektöründe ileri gelen bir firmada kalite mühendisi olarak çalıştım. 2 çocuk annesi ve İnstagramdaki @muhendisinlistesi adlı sayfanın sahibiyim 🙂
Teşekkür ederim. Ben sorularımı hazırlarken daha çok ambalaj konusu üzerine hazırladım. Çünkü bu konuda yetkin biriyle karşılaşmak her zaman mümkün olmuyor. Ambalaj neden önemli ve kullanılan ambalajın tüketiciler üzerindeki etkisi nedir? Yani ambalajın rengi, tasarımı tüketiciler üzerinde ne düzeyde etkili?
Tabiki 🙂 benim de en sevdiğim alan diyebilirim. Çünkü ülkemizde ambalaj konusu son yıllarda hak ettiği yeri bulmakta. Ben ikincil ambalajda çalışan bir gıda mühendisi olarak dilerim ki bu sektörde tüm meslektaşlarım çalışma imkânı bulabilsin.
Ambalaj tabi ki tüketici için önemli. Ancak ilk önce üretici için çok önemli. Çünkü siz emek, maliyet ve zaman harcayarak bir ürün elde ediyorsunuz ve onu taşıyacak, onu koruyacak bir materyale ihtiyacınız var. Bu nedenle müşterilerimiz için ambalajın üretildiği hammadde kalitesi, üretim koşulları hijyen görselden önce geliyordu. Tüketici için ambalajın sağlıklı hammaddeden oluşması, kullanılabilirliği ön planda oluyor.
Ambalaj konusu açıldığında benim ilk aklıma gelen şey migrasyon oldu. ‘Migrasyon’ kavramına aşina olmayan çok fazla kişi var. Bu konuda neler söylemek istersiniz? Mesela ambalajdan gıdaya neler bulaşabilir?
Kesinlikle benim de aklıma ilk migrasyon gelmekte. Migrasyon kısaca ambalajdan veya üretim ekipmanlarından gıdaya temas yolu ile kimyasal madde geçişi demektir. Gıdanın temas ettiği tüm alanlar da dahil olmak üzere gıdaya kimyasal madde geçmemelidir. Bu nedenle gıdanın temas ettiği tüm yüzeyler migrasyonu engelleyici yapıda olmalıdır. Gıda ambalaj üreticileri, ilgili yönetmelik gereği migrasyon testlerini yapmak zorunda. Ambalaj içeriği değişmedikçe yeni bir madde/malzeme formüle edilmedikçe migrasyon testi yenilenmiyor. Plastik ambalajda 2 çeşit migrasyon testi yapılmakta. Genel migrasyon testi ve spesifik migrasyon testi. Ancak biz karton ambalajda sadece genel migrasyon yapıyoruz.
Peki, gıda ambalajları bir standarda bağlı mıdır?
Evet bağlıdır. Bir ambalajın tasarlanması ve üretilmesi ile ilgili tüm aşamaları içeren standartlar Avrupa Ambalaj Standartları, CEN (Comite Europeen de Normalisation) tarafından yayınlanmıştır. Türkiye’de TSE tarafından bu standartlar Türkçeleştirilmiştir. TSE 13427-TSE 13432 aralığında altı adet standart bulunmaktadır. Ayrıca kodekste de ambalajla ilgili yönetmelikler bulunmaktadır.
Ambalajlı bir gıda ürünü alırken nelere dikkat etmeliyiz diye sorarak ambalaj konusunu kapatmak istiyorum 😊
Ambalajlı bir gıda ürünü alırken, ambalajın o ürün özelliklerine uygun olup olmadığı önemlidir. Ambalaj dışında deformasyon olmamalıdır. Etiket bilgileri mevzuata uygun olmalıdır. Etikette içerik, besin değeri, raf ömrü, alerjen içeriyorsa hangi alerjen olduğu belirtilmelidir. Üretici firma adres ve iletişim bilgileri de bulunmalıdır. Ambalajda TSE damgası ve üreticinin bakanlık üretim izin numarası belirtilmesi gibi bir çok konu önem teşkil ediyor.
Peynirin bendeki yeri ayrıdır. Yazılarımdan ve paylaşımlarımdan da birçok kişi öğrendi artık bunu 😊 Bu konuda size sormak istediğim soru: peynir alırken nelere dikkat etmeli?
Her zaman gönderilerimde de dediğim gibi bir gıda ürünü alırken kesinlikle bilindik güvenilir marka tercih edin. Peynir de özellikle üretim koşulları yüksek hijyen gerektiren bilgi tecrübe isteyen bir ürün. Örneğin çok büyük gözenekli peynir almayın, büyük gözenekler üretim aşamasında koliform gibi bakterilerin oluştuğunu ve üretimin kontrolsüz olduğunu gösterir. Homojen yapıdaki ürünler tercih edilmelidir. Paslı teneke, kirli salamura içinde bulunan peynirler kesinlikle tüketilmemelidir. Kalitesiz bir peynirin tadı ve aroması bozuk, kokmuş, lezzetsiz, sert ve keskindir. Yine Ezine peyniri gibi bir peynir tüketilecekse etiketinde sadece Ezine yöresi üreticilerine verilen EPD etiketine de bakılabilir.
Farklı sektörlerde çalışan biri olarak sektörlerin artı ve eksilerinden kısaca bahsedebilir misiniz? Yeni işe başlayacak arkadaşlardan hep bu yönde sorular alıyorum. Sizin bu konudaki fikirleriniz arkadaşlara yol gösterebilir belki.
Farklı sektörlerde çalışmak bir gıda mühendisi için kesinlikle avantaj. Mesela birçok meslektaşımız Catering sektöründe çalışmayı reddediyor. Ancak cateringte yönetim ilişkileri, müşteri ilişkileri, planlama gibi birçok alanda deneyim kazanma şansı var. Yine birçok girdisi olan bir sektör olduğu için gıda kontrolleri ve gıdaları tanıma, üreticiyi tanıma şansı oluyor. Farklı sektörler çok fazla tecrübe demektir. Tek bir alanda yıllarca çalışınca diğer alanlarla ilgili bilgi ve deneyim daha az oluyor. Genç meslektaşlarımın sektör ayrımı yapmadan öncelik olarak deneyim kazanmalarını tavsiye ediyorum.
Size tekrardan teşekkür ediyorum ve en kısa zamanda karşılıklı görüşebilmeyi umuyorum. Son olarak sizin aktarmak istediğiniz bir şeyler var mı?
Ben çok teşekkür ederim. Gıda Notları sayfası iyi ki var. Hepimiz için bir bilgi kaynağı. Görüşmek dileği ile sevgiler 🧡