Gıdaları birçok nedenden dolayı muhafaza ederiz. Bunlardan bazıları; raf ömrünü uzatmak, mevsim dışı tüketim sağlamak, kullanım açısından kolaylık oluşturması gibi. Daha önce sizlere soğukta muhafaza ve dondurarak muhafaza yöntemlerinden bahsetmiştim. Şimdi de kurutma yöntemi ile muhafazadan bahsetmek istiyorum.
Kurutarak muhafaza yöntemi çok eski yıllardan beri kullanılan bir yöntemdir. Gıdalarda bulunan suyun uçurulmasına dayanan bir yöntemdir. Su, mikroorganizmaların çoğalması için uygun bir ortam oluşturur. Gıdalardaki su kaybı ile su aktivitesi mikroorganizmaların üreyebileceği değerin altına düşürülür ve böylece bakteri, küf, mayaların neden olabileceği bozulmalar önlenir. Bu sayede gıdalar daha uzun sürede muhafaza edilir. Ürünün hacminde küçülme olur. Bu da taşıma, depolama kolaylığı sağlar. Kuru gıdalar kullanım açısından da pratiktir.
Gıdaları kurutmak iki şekilde yapılabilir. Güneşte kurutma ve yapay kurutma. Güneşte kurutma yönteminde kurutulacak olan gıda açık ortamda güneşe bırakılır. Bu yöntem uzun sürer. Ve doğal çevre koşullarından olumsuz etkilenme olabilir. Yapay kurutma ise tüm sakıncalar ortadan kaldırılarak kontrollü koşullarda bir kuruma işlemi gerçekleştirilir. Bunun için gıda kurutma ekipmanları vardır. Ticari anlamda büyük kapasiteli olanlar kullanılır. Ev ortamında ise gıda kurutma makineleri ya da normal fırınlar bu amaçla kullanılabilir.
Gıdaların kuruma hızları birbirinden farklılık gösterebilir. Bu farklılıklar;
- Kurutma sıcaklığı
- Kurutulan ürünün özellikleri
- Kurutulan parça büyüklüğü
- Maddenin yayılma alanı
- Kurutucudaki hava hızı
şeklinde sıralanabilir.
Kurutarak muhafazadan bahsederken dondurarak kurutma işlemini de unutmamak gerekir. Dondurarak kurutma işlemini başka bir yazıda anlatacağım.
Sağlıcakla kalın.
Kaynak1: Bilişli A., Gıda Teknolojisi, Sidas Medya, 2015.
Kaynak2: Cemeroğlu B., Meyve ve Sebze İşleme Teknolojisi, Bizim Grup Basımevi, Ankara, 2013.