Keçiboynuzunun besleyici değeri yüksek bir meyve olduğunu biliyor muydunuz? Peki ya enerji içeriği çok yüksek bir gıda olduğunu? Ayrıca bu meyveden pek çok ürünün de üretilebildiğini? Gelin hep birlikte hem ekonomik hem de çevresel açıdan oldukça önemli olan keçiboynuzu ve özelliklerini inceleyelim.
Keçiboynuzu Nedir?
Keçiboynuzu (Ceratonia siliqua L.), Leguminoseae (Fabaceae-Baklagiller) familyasından Caesalpinaceae alt familyasına ait olan bir bitkidir. Bu bitki genellikle Akdeniz ikliminin hâkim olduğu ülkelerde yetişmektedir.
Keçiboynuzunun Özellikleri Nelerdir?
- Keçiboynuzunda 24 çeşit fenolik bileşen vardır. Bu bileşenlerden bazıları sinamik asit, mirisetin glikozit ve gallik asittir. Bu fenolik asitlerden biri olan gallik asit, antioksidan özellik gösterir ve bu sayede yağların oksidasyonunu yavaşlatmada görev alır.
- Bileşiminde oldukça yüksek miktarda mineral madde vardır. Bunlardan bazıları; potasyum, kalsiyum, magnezyum, fosfor, sodyum, selenyum ve demirdir.
- Keçiboynuzunda şeker içeriği yüksektir.
- İçeriğinde yüksek oranda suda çözünmeyen diyet lifi bulunur. Bu sayede glisemik indeksi çok düşüktür.
Keçiboynuzu Kullanım Alanları
Keçiboynuzunun kullanım alanları oldukça çeşitlidir. Meyve olarak tüketilebilmekle birlikte bu meyveden pekmez, gam, keçiboynuzu unu ve diyet lifi gibi ürünler de üretilebilmektedir. Bunlardan keçiboynuzu unu, çekirdeklerinden ayrılmış keçiboynuzunun öğütülmesiyle elde edilir. Bu ürün kakao alternatifi olarak unlu mamüllerde, çikolatalı süt yapımında ve şekerlemelerde kullanılmaktadır. Ayrıca bu bitkinin çekirdekleri ise gam üretiminde kullanılmaktadır. Bunların yanı sıra keçiboynuzu, biyoaktif bir bileşen olan D – pinitolün üretiminde doğal bir hammadde olarak kullanılır. Bu biyoaktif bileşen diyabet gibi rahatsızlıklara karşı olumlu etkilere sahiptir.
Keçiboynuzunun Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?
- Obezite, kardiyovasküler ve gastrointestinal rahatsızlıklar üzerinde olumlu etkilere sahiptir.
- Kolesterol seviyesini düşürmede etkilidir.
- Kolon sağlığı üzerine olumlu etkilere sahiptir.
- Kalp ve damar hastalıkları riskini azaltır.
- Yapısında bulunan fenolik bileşikler ile antioksidan özellik gösterir. Ve bu sayede oksidatif stresin zararlı etkilerini önler.
Sağlığımız açısından olumlu birçok özelliğe sahip olan keçiboynuzu bitkisi çevresel açıdan da oldukça önemlidir. Çevresel açıdan önemine kök yapısı sayesinde erozyon gibi doğal afetleri önleyebilmesi örnek olarak verilebilir.
KAYNAKLAR
- Pazır F, Alper Y. Keçiboynuzu Meyvesi (Ceratonia siliqua L.) ve Sağlık. Akademik Gıda 2016; 14(3): 302-306.
- Taşlıgil N. Keçiboynuzu’nun Coğrafi Yayılışı Ve Ekonomik Özellikleri. ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi 2011; 2(3): 252-266.