Sağlıklı bir diyet için önemli bir besin kaynağı olan papaya meyvesinden bahsedeceğim bugün. Carica papaya L. bilimsel adı olan papaya meyvesi, ülkemizde ağaç kavunu olarak isimlendirilmektedir. Dünyada ise yaklaşık olarak 60 ülkede üretilmektedir. Bu ülkeler arasında tropikal Amerika ve Afrika ülkeleri, Hindistan, Karayipler, Avustralya ve birçok Asya ülkesi vardır. Papaya, önemli bir besin kaynağı olması sebebiyle dünyada oldukça değerli bir meyve olarak kabul ediliyor. Bu yazımda ele alacağım kısımlar papaya nedir, papaya besin değeri, kullanımı ve faydaları olacak. İlk olarak tanımı ile başlayalım yazımıza.
Papaya Nedir?
Papaya, Caricacea familyasına ait çok yıllık bir bitkidir. Genellikle küresel veya yumurta şeklinde bir görünüme sahiptir. Meyve aromatik yapısını olgunlaşma sırasında kazanır. Renk olarak sarı, turuncu veya kırmızı tonlarındadır. Tohumları ise meyvenin üzerindeki şeffaf jelatinimsi bir zar şeklindedir. Bu tohumların rengi koyu gri veya siyah olup yüksek protein ve yağ kaynağıdır. Papaya meyvesinin tam olarak olgunlaştığını anlamak için sulu, tatlı ve kavun tadına benzer bir tatta olması gerekir.
Papayanın Besin Değeri
Papaya meyvesinin besin değerinin oldukça yüksek olmasından dünyada değerli bir meyve olduğundan bahsetmiştik. O zaman şimdi de papaya besin değerlerini bir inceleyelim.
100 gramlık bir papaya meyvesi yaklaşık olarak 86-92 gram aralığında su içerir. Ayrıca enerji değeri 23-30 kcal/g’dır. Karbonhidrat oranı 6,17-6,75 gram olup temel olarak sükroz, glikoz ve fruktoz içeriklidir. Yağ oranı 0,1 gramdır. Bununla birlikte meyvenin içerisinde en çok bulunan yağlar glikolipid ve fosfolipitlerdir. Bir başka besin öğesi olan vitamin içeriğine baktığımızda A, B3 ve C vitamini bakımından zengin bir meyvedir. Özellikle A vitamini bakımından bir kişinin günlük alması gereken A vitamini içeriğinin %48’ini kapsar. Az miktarda da B1 ve B2 vitamini içerir. Mineral içeriğine baktığımızda ise kalsiyum, demir, fosfor ve potasyum içeriğine sahiptir. Bunların haricinde flavonoidler gibi antioksidanlar bakımından zengin ve lif içeriklidir.
Papaya Nasıl Yenir?
Olgunlaşmış bir papaya meyvesi taze bir şekilde tüketilebilmektedir. Bunun haricinde kurutarak (papaya kurusu), suyunu sıkarak, reçel yaparak ve nektar elde ederek de tüketilebilir. Dondurmalara, tatlılara, turşulara ve soslara eklenerek de tüketilmektedir. Fakat olgunlaşmamış olan papaya meyvesi kesinlikle ham meyve olarak tüketilmemelidir. Çünkü ham halinde yüksek oranda nitrojen ve lateks içerir. Bu sebeple olgunlaşmadan toplanan papaya meyvesi mutlaka kaynatılmalıdır. Kaynatılmasının ardından salata veya konserve olarak tüketilebilir. Bunların haricinde etlerde yumuşatıcı ve biraların rengini açmak için gıda sektöründe kullanılmaktadır.
Muhafaza koşullarına baktığımızda ise papaya meyvesini 30°C sıcaklıklarda en fazla 7 gün, 12-16°C sıcaklıklarda ise 2 haftaya kadar muhafaza edebilirsiniz. Burada dikkat etmeniz gereken 12°C ve altındaki sıcaklıklarda ve 32,5°C’yi geçen sıcaklıklarda muhafaza etmemenizdir. Papaya meyvesi satın alırken meyvenin biraz yumuşak olmasına dikkat edin. Koyu lekeli, buruşuk ve aşırı yumuşak olan papaya meyvelerini almaktan kaçınmalısınız.
Son olarak kısaca faydalarına da bir bakalım. Yapılan araştırmalara göre sindirime yardımcı olduğu, iltihabı azalttığı ve bağırsak solucanlarını temizlediği görülmüştür. Kalori değeri düşüktür. Bu nedenle olması diyet ürünü olarak sıklıkla kullanılmaktadır. Özellikle yağ içerikli kalori içermemesi büyük avantaj olarak görülüyor.
Bunu da okumak isteyebilirsiniz: Kumkuat Nedir?
Kaynakça
Ergun M., 2007. Papaya Meyvesi. Alatarım, 6 (1): 53-59.
Güneş E., Gübbük H., 2009. Değişik Papaya Çeşitlerinin Subtropik Koşullar Altında Fenolojik Özellikler ve Verim Açısından Gösterdikleri Performanslar. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 22(1), 121–128.
aihd.ku.edu
foodprint.org