Bugün sizlere çok önemli bulduğum bir konudan bahsetmek istiyorum. Her gün yemek yiyoruz ancak tam anlamıyla beslenebiliyor muyuz? Bu tartışılır, fakat bugün, birlikte tüketerek ekstra fayda sağlayacağımız besinleri anlatacağım. Aşağıda bahsettiğim besinleri kombinleyerek tükettiğimizde vücudumuza daha yararlı bir etki yaratırlar ve bu etkiye ‘besinlerin sinerjik etkisi’ denir. Yani kısaca özetlemek gerekirse bu ikilileri birlikte yemenin faydası, her birini tek tek tüketmenin sağlayacağı etkinin toplamından da büyüktür. Siz de sinerjik besinler nelerdir diye merak ediyorsanız birlikte daha iyi çalışan 6 kombinasyona bakalım.
Sinerjik Besinler
Muz ve Yoğurt
Bu birbirine son derece yakışan ikili prebiyotik+probiyotik birleşimi olup bağırsak florası için oldukça yararlı bir kombinasyon. Muzda bulunan inülin, yoğurdun içine nüfus ederek iyi bakterileri çoğaltır. Bu sayede iyi bir bağışıklık ve güçlü bir sindirim sisteminin temelini atmış oluruz. İnülin aynı zamanda vücudumuzdaki kalsiyum seviyesini de artırır.
Kabak Çekirdeği ve Yoğurt
Buradaki sinerjik uyum magnezyum ve D Vitamininden kaynaklanmakta. Magnezyum yönünden zengin gıdalar (örneğin kabak çekirdeği, badem..), D vitamini içeren gıdalarla (örn. yoğurt, süt..) birlikte tüketildiğinde daha da yararlıdır. Çünkü magnezyumun vücudumuz tarafından emilebilmesi için D vitaminine ihtiyacı vardır. Sadece kabak çekirdeği-yoğurt olarak değil farklı kombinasyonlarla da bu uyumu yakalayabiliriz.
Örneğin: yulaf-yumurta, somon-patates gibi.
Zerdeçal ve Karabiber
Zerdeçalın içerdiği aktif bileşen kurkumin; kanser, tümör ve iltihapla savaşmaya yardımcı olan güçlü bir antioksidandır. Ancak vücudumuz tarafından kolayca emilmez. Biberdeki bitkisel bir besin olan piperin, kurkumin emilimini 1000 kata kadar arttırma gücüne sahiptir ve bu sayede ekstra biyoyararlanım elde ederiz. Bu ikiliye isterseniz bir bonus daha ekleyelim: zeytinyağı. Zeytinyağı da kurkuminin emilmesine yardımcı olan bileşenlerden.
Yeşil Çay ve Limon
Yeşil çaya limon suyu eklemek faydalı antioksidanların sayısını arttırıyor. Bu da yine kolay yoldan fayda sağlayacağımız kombinasyonlardan biri. Üstelik bu faydalara kalp sağlığı ve kanseri önleme de dahil.
Domates ve Zeytinyağı
Bu ikiliyi zaten muhakkak birlikte tüketmişizdir. Domatesin ana bileşenlerinden olan likopen, cilde, kalp sağlığına ve kanseri önlemeye faydaları olan güçlü bir antioksidan kaynak. Zeytinyağının da zaten sayısız birçok yararı olduğunu biliyoruz. Domatesler yağda çözünen karotenoidler içerir ve haliyle yağlı ortamda da emilim artar. Eğer domatesi pişirerek tüketirsek likopen içeriği 5-6 kat artar.
Siyah Üzüm ve Soğan
Biraz garip gibi dursa da bu ikili de oldukça yararlı. Siyah üzüm kendi başına polifenol antioksidanı kateşin açısından zengin bir meyve. Kardiyovasküler hastalık, kanser ve nörolojik bozuklukların önlenmesi ve kilo yönetiminde yardımcı olma gibi faydaları var. Bu iki besin birlikte tüketildiğinde kanda pıhtı oluşumunu engeller, alerji semptomlarını hafifletir ve yine kardiyovasküler hastalıkları iyileştirmede rol oynar.
Kombinasyonlarımızın sonuna geldik. Ancak şunu belirtmek istiyorum, bu sinerjik besinler sadece yukarıda yazdıklarımdan ibaret değil. Aslında sinerjik etki dediğimiz durumun altında yatan olay, birlikte tüketildiğinde biyoyararlanımı arttıran vitaminler veya bileşenler. Yani kendi ikililerimizi de oluşturabiliriz. Örneğin demir içeren bir gıda tüketirken yanında C vitamini yönünden zengin bir besin tüketmek de demir emilimini arttırıyor. Bu sinerjiye de örnek olarak kırmızı et ve brokoliyi verebilirim. Siz de verdiğim örneklerden yola çıkarak bunu hayatınıza uygulayabilirsiniz.
Kaynaklar
Natarajan et al. Journal of Ethnic Foods, 2019, 6:27, Tharani D., Janci R., Kirthika P., Nutraceutical Potentials of Synergic Foods: A Systematic Review.
www.etkineczacilik.org
www.salisbury.edu
studyfinds.org
fruitsandveggies.org
www.betternutrition.com