Yapay bir tatlandırıcı olan sukralozun gıda sanayinde kullanım alanı oldukça fazladır. Kan glukoz seviyesini etkilememesi ve enerji sağlamaması sebebiyle hem diyabet hastaları hem de zayıflamak isteyen kişilerin en çok tercih ettiği tatlandırıcılardan bir tanesidir. Diğer tatlandırıcılara oranla duyusal değişikliği daha azdır. Bu sebeple gıda sanayinde sukraloz daha fazla kullanılmaktadır. Bu yazımda sizlere sukralozun tanımı, özellikleri ve kullanım alanlarından bahsedeceğim. İlk olarak sukraloz nedir diyerek yazımıza başlayalım.
Sukraloz Nedir?
Sukraloz, sakkarozda bulunan üç hidroksil grubunun klor atomu ile yer değiştirmesiyle sentez edilerek elde edilen bir tatlandırıcıdır. Triklorogalaktosukroz olarakta bilinen bu tatlandırıcının şekere benzeyen bir tadı vardır. Sakkarozdan 600 kat daha fazla tatlılık derecesine sahiptir. Tatlılık derecesi bu kadar yüksek olması sebebiyle az miktarda kullanılması etkili sonuç verir. Sukralozun genel özelliklerine bir bakalım.
- Kalorisizdir.
- Glisemik indeksi sıfırdır.
- Sudaki çözünürlüğü yüksektir.
- Geniş bir pH ve sıcaklık aralığında kararlı bir yapısı vardır.
- Günlük kabul edilebilir alım miktarı 5 mg/kg’dır.
- Ağızdan alındığında büyük bir kısmı sindirilmez. Dışkı yolu ile dışarı atılır. Absorplanan az bir bölümü ise idrar yolu ile atılmaktadır.
Sukralozun Kullanım Alanları
Sukralozun gıda sanayindeki kullanım alanı oldukça geniştir. Bu alanlara baktığımızda;
- Enerjisi azaltılmış veya şeker ilavesiz alkolsüz içeceklerde,
- Enerjisi azaltılmış veya şeker ilavesiz tatlılar ve benzeri ürünlerde,
- Şeker ilavesiz kakao, süt, kuru meyve ve sürülebilir ürünlerde,
- Şeker ilavesiz sakızlarda,
- Enerjisi azaltılmış veya şeker ilavesiz dondurmalarda,
- Gofretlerde,
- Çeşitli soslarda,
- Enerjisi azaltılmış çorbalarda,
- Şekerleme ürünlerinde,
- Çeşitli balık ürünlerinde,
- Reçel, jöle ve marmelatlarda,
- Kahvaltılık tahıl ürünlerinde,
- Özel beslenme amaçlı üretilen fırıncılık ürünlerinde,
- Gıda takviyelerinde,
- Alkollü içeceklerde
Sukraloz için belirlenmiş olan E kodu E955’tir. Türk Gıda Kodeksi’nde her bir ürün için maksimum kullanılabilir bir oran belirtilmiştir. Bu oranlara uygun şekilde gıdalarda kullanımına izin verilmiştir.
Sukraloz zararlı mı?
Yapılan araştırmalar neticesinde sukralozun gıda ürünleri için verilen maksimum oranları aşmamak şartıyla kullanılmasının güvenilir olduğu sonucuna varılmıştır. Bunlar haricinde sukralozun potansiyel olumsuz etkileri de belirtilmiştir. Bunlar arasında kan şekerini ve insülin seviyelerini arttırdığı ve bağırsak sağlığına olumsuz bir etkisi bulunduğu söylenmektedir. Bütün bunlara baktığımızda günlük alınması gereken sukraloz oranını aşmadan gıda ürünlerini tüketmeye dikkat etmemiz gerekmektedir.
Kaynakça
www.downtoearth.org
health.clevelandclinic.org
foodinsight.org
Günaydı Z.E., Ayar A., 2021. Süt ve Ürünlerinde Tatlandırıcıların Kullanımı. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 9(3): 476-483.
İşgören A., Sungur S., 2019. Tatlandırıcılar. Lectio Scientific Journal of Health and Natural Sciences. Volume 3, Issue 1, 19-32.
Örkü Ş.E., 2020. Aspartam, Sakarin, Sukraloz ve Asesülfam-K Tatlandırıcılarının Glukoz Toleransı Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi.
Yılmaz N., 2007. Yapay Tatlandırıcılar ve Gıda Sanayiinde Kullanımları.