Bugün sizlere glutensiz bir ürün olan teff tohumundan bahsedeceğim. Bir diğer ismiyle yaz otu veya aşk otu olarak da bilinen teff tohumu dünyada en küçük tane boyutuna sahip bir tahıl ürünü olarak bilinmektedir. Gelin şimdi anavatanı Etiyopya olan bu tohumu detaylı bir şekilde inceleyelim.
Teff Tohumu Nedir ?
Teff tohumu, Eragrostoideae familyasına ait Eragrostis cinsindeki bir bitkidir. Tek ve çok yıllık olarak yaklaşık 350 türü bulunmaktadır. Oval şeklinde, kavuzsuz ve düz bir tohumdur. Kabuk rengi süt beyazından koyu kahveye kadar değişir. 1,1-1,2 mm uzunluk ve 0,6 mm genişliğine sahiptir. Bin tane ağırlığı ise 200-400 mg arasında değişmektedir.
Teff Tohumunun Besin İçeriği Nasıldır?
Teff tohumunun 100 gramında yaklaşık olarak 8,8 g su bulunmaktadır. Enerji değeri ise 367 kcal’dir. Karbonhidrat miktarı bakımından oldukça zengin olan teff tohumu yaklaşık olarak 73,1 g karbonhidrat içerir. 13,3 g protein değeri olan tohumun diğer tahıl ürünleri ile karşılaştırdığımızda protein oranının daha yüksek olduğu görülmektedir. Yağ oranı ise 2,4 g’dır. Diğer bileşenlere baktığımızda ise teff tohumunda 8 g lif ve 1,8 g şeker gözlemlenmiştir. Mineral bakımından zengindir. Teff tohumunda özellikle kalsiyum, magnezyum, fosfor, potasyum, demir ve mangan yüksek oranda bulunmaktadır. Bunların yanı sıra sodyum, selenyum, çinko ve bakır vardır. Vitaminlerden ise kolin, niasin, A vitamini, riboflavin, tiamin ve tokoferol bulunur.
Teff tohumunun besin değerlerini diğer tahıl ürünleri ile karşılaştırdığımız zaman buğday ile benzerlik gösterdiği görülmektedir. Fakat buğdaya göre yapılan araştırmalar neticesinde aminoasit bakımından daha zengin ve buğdaydan daha besleyici olduğu belirtilmiştir. Teff tohumunun gluten içermemesi de gluten hassasiyeti olan veya çölyak hastaları için büyük bir avantaj olarak sayılmaktadır.
teff tohumu faydaları
Peki Teff Tohumunun Faydaları Nelerdir ?
Yüksek besin değerleri sayesinde faydalı olan teff tohumunun faydaları neler maddeler halinde bir bakalım.
- İçerdiği lizin aminoasiti sayesinde büyümeyi teşvik eder.
- Gluten hassasiyeti olan ve çölyak hastalıklarının alternatif gıda ürünü olarak sayılır.
- Yüksek kalsiyum içeriği sebebiyle kemik sağlığını geliştirir.
- Zengin mineral ve vitamin içeriği sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Demir içeriğinin yüksek olması sebebiyle anemi hastalıkları için diyet listesinde kullanılması önerilmektedir.
- Dolaşımı arttırmaya yardımcıdır.
- Kan dolaşımı salımını yavaşlatır. Diyabetli hastalar için önemlidir.
- Yüksek diyet lifi içeriği sayesinde sindirim sağlığını arttırır.
- Adet sancılarını giderir.
- Kalp sağlığı için oldukça faydalıdır.
- Obezitenin önlenmesinde etkilidir.
Sonuç olarak baktığımızda sağlığımız için faydalı bir tahıl ürünüdür teff tohumu. Üstelik hiçbir alerjik reaksiyonu da gözlemlenmemiştir. Bunların haricinde böcek saldırılarına karşı dayanıklı olduğu söylenmektedir. Bu sebeple hiçbir kimyasal ürün kullanmadan birkaç yıl rahatlıkla uygun depolama koşullarında saklayabilirsiniz. Aynı zamanda teff tohumundan un elde ederek makarna, ekmek ve kek gibi yiyecekleri yapabilirsiniz. Bir de malt ve çeşitli içecekler elde ederek de kullanabilme imkânınız vardır.
Kaynakça
www.organicfacts.net
Geren, H., Kavut, Y.T., Kır, B., 2019, Effect of Different Row Spacings on the Yield and Some Yield Characteristics of Teff (Eragrostis Teff) Crop Grown under Söke Ecological Conditions, Ege Univ. Ziraat Fak. Derg., 56 (2):231-239.
Sarı U., Tiryaki İ., 2018. Alternatif Tahıl: Eskinin Unutulmuş Yeni Bitkisi Tef (Eragrostis tef [Zucc.] Trotter). KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi, 21(3):447-456.
Seyhan E.G., 2020, Türkiye Koşullarında Yetiştirilen Teff Tahılı (Eragrostis tef)’nın Kompozisyonun ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi.